W niedzielę 16 grudnia w kościele św. Wawrzyńca w Nowej Słupi u podnóża Świętego Krzyża odsłonięta została tablica ku czci księdza biskupa Franciszka Jopa, który 110 lat temu urodził się w Starej Słupi. Biskup Jop był współkonsekratorem Karola Wojtyły na biskupa, uczestnikiem na Soborze Watykańskim II, należał do Papieskiej Komisji Liturgicznej. Piękne świadectwo dawali o nim ksiądz kardynał Karol Wojtyła i Prymas Tysiąclecia Stefan Wyszyński.

Pamiątkową tablicę ku czci biskupa Jopa poświęcił ksiądz biskup Marian Zimałek, a odsłonił ją ojciec Jan Jop – oblat Maryi Niepokalanej, który jest bratankiem biskupa Jopa.

Bp Zimałek w homilii przypomniał ofiarną posługę bp. Franciszka w diecezji sandomierskiej, archidiecezji krakowskiej i w diecezji opolskiej. Duchowieństwo tej ostatniej obdarowało swojego Pasterza tytułem "Biskup o gołębim sercu". W przemówieniach krewni: ojciec Jan Jop i prof. Stanisław Jop oraz Wiesław Gałka, wójt Gminy Nowa Słupia i ks. Stanisław Prokulski, miejscowy proboszcz złożyli hołd wielkiemu Rodakowi Ziemi Świętokrzyskiej.

Podczas mszy świętej ksiądz proboszcz Stanisław Prokuski powiedział, że oddajemy hołd naszemu wielkiemu rodakowi, księdzu biskupowi Franciszkowi Jopowi, który przed 110 laty urodził się w Starej Słupi. Przypomniał nam  o tym miejscowy regionalista Henryk Trepka i razem z władzami gminy, wójtem Wiesławem Gałką zostały podjęte przedsięwzięcia, by odsłonić w naszym kościele tablicę jego pamięci.

Biskup Marian Zimałek wspomniał na początku, że w najpiękniejszych słowach o biskupie Franciszku Jopie wypowiadali się ksiądz kardynał Karol Wojtyła i Prymas Tysiąclecia Stefan Wyszyński. Również mieszkańcy parafii Nowa Słupia budując pamiątkową tablicę pragną oddać hołd swojemu wielkiemu rodakowi. Biskup przypomniał jego biografię.

Urodził się 6 października 1897 roku w Starej Słupi, uczęszczał do szkoły elementarnej w Nowej Słupi, a potem do gimnazjum rosyjskiego w Warszawie. W 1914 roku wstąpił do Seminarium Duchownego w Sandomierzu. Święceń kapłańskich udzielił mu biskup Marian Ryks w katedrze sandomierskiej w 1920 roku. Studia z prawa kanonicznego na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie uwieńczył uzyskaniem stopnia doktora. Po powrocie do diecezji został mianowany profesorem seminarium, w którym wykładał prawo kanoniczne przez 25 lat. W Kurii Diecezjalnej został sekretarzem, a w Sądzie Biskupim – notariuszem. Po upływie trzech lat objął stanowisko kanclerza, które piastował przez 20 lat. W 1945 roku papież Pius XII wyniósł go do godności biskupa pomocniczego diecezji sandomierskiej. Przez 6 lat pełnił obowiązki wikariusza generalnego przy biskupie Janie Lorku. Gdy władza ludowa usunęła z katedry krakowskiej arcybiskupa Arkadiusza Baziaka, biskupa pomocniczego Stanisława Rosponda, tamtejsza kapituła metropolitarna na prośbę kardynała Stefana Wyszyńskiego wybrała na swego wikariusza kapitulnego diecezji w 1952 roku księdza biskupa Franciszka Jopa. Jego 4-letni okres krakowski był bardzo trudny. Od grudnia 1956 roku sprawował posługę pasterską w Opolu jako administrator apostolski, a od 1962 roku pierwszy biskup diecezji opolskiej.   

Uczestniczył w największych wydarzeniach Kościoła, między w Soborze Watykańskim II, gdzie należał do Papieskiej Komisji Liturgicznej. Był oparciem dla polskiego duchowieństwa, wiernych. Zmarł 24 września 1976 roku i został pochowany w krypcie katedry opolskiej.

12 czerwca 1999 roku Jan Paweł II przypomniał w Sandomierzu, że ksiądz biskup Franciszek Jop był jego współkonsekratorem. Wierni diecezji opolskiej nazwali swego pasterza biskupem o gołębim sercu.

- Żywa była jego więź z ziemią świętokrzyską, bywał na Świętym Krzyżu – przypomniał ksiądz biskup Marian Zimałek. - Już jako biskup opolski przynajmniej kilka razy w roku przebywał w Sandomierzu, interesował się wszystkim, co miało związek z jego diecezją rodzinną. Katedrze podarował srebrny pastorał, który otrzymał od archidiecezji krakowskiej. To ten, który trzymam w ręku.

Tablicę księdza biskupa Franciszka Jopa odsłonili: ojciec Jan Jop, profesor doktor Stanisław Jop, Andrzej Jop, wójt Wiesław Gałka. – Przypominamy jego świetlaną postać i ofiarną służbę Bożą, Kościołowi, Polsce, Diecezji Sandomierskiej, Archidiecezji Krakowskiej i Diecezji Opolskiej. Niech ta tablica przypomina o jego umiłowaniu ziemi świętokrzyskiej i sandomierskiej – powiedział biskup Marian Zimałek, który poświęcił tablicę.

W bardzo osobistych słowach o biskupie Franciszku Jopie i przygotowywanych uroczystościach mówili przedstawiciele jego rodziny. Ojciec Jan Jop przypomniał, że w 1954 roku był wyświęcany na kapłana przez biskupa Franciszka. Gdy posłał po niego taksówkę, by przyjechał na święcenia, powiedział, że pojedzie pociągiem. - Niezwykle pokorny to był  człowiek, wielkiej modlitwy i skupienia – mówił. - Do końca życia był ubogi, skromny i cichy. Chodził do szewca ze swymi butami, chodził do fryzjera i stawał na końcu kolejki. Gdy chcieli mu ustąpić, mówił : - Ja jestem jednym z was.

Profesor doktor Stanisław Jop podkreślił, że tablica ku czci biskupa Franciszka Jopa to drugie już miejsce upamiętniające zmarłego. Przed kilkudziesięciu laty w katedrze opolskiej zostało ufundowane naturalnej wielkości epitafium z brązu, a na nim postać biskupa z pastorałem. Przypomniał bliskie więzi łączące go z Karolem Wojtyła, który poprosił go do uczestnictwa w obrzędach w charakterze współkonsekratora, gdy został mianowany biskupem w 1958 roku. W 1970 roku uczestniczył Karol Wojtyła w uroczystościach 50-lecia kapłaństwa biskupa Franciszka Jopa, przybył na jego pogrzeb w 1976 roku. Już jako papież wiele razy wspominał go podczas pielgrzymek do Polski.

W podsumowaniu uroczystości wójt Wiesław Gałka powiedział, że dzisiaj historia zrobiła piękny obrót. W 1962 roku mieszkańcy odsłonili tablicę ku czci swego proboszcza Rajmunda Mateuszczyka, którą poświęcił ksiądz biskup Franciszek Jop. - Dzisiaj po 45 latach jemu właśnie odsłaniamy tablicę, naszemu najwybitniejszemu rodakowi, którą poświęcił ksiądz biskup Marian Zimałek – mówił wójt. -  W imieniu mieszkańców gminy Nowa Słupia, w imieniu wszystkich, którzy pracowali nad tablicą, chciałbym Jego Ekscelencji podziękować za odprawienie mszy świętej, wygłoszone słowo Boże, za poświęcenie pamiątkowej tablicy. Pozdrawiam wszystkich krewnych księdza biskupa Franciszka Jopa, rodzinę pana Andrzeja, z którym mieszkamy prawie po sąsiedzku. Dziękuję wszystkim księżom, którzy przybyli na uroczystości.

Homilia ks. Biskupa Mariana Zimałka

Biskup o gołębim sercu.
"Czy Ty jesteś Tym"
(za kogo się podajesz)?
(Mt 11,3).

1. W niektórych sytuacjach życiowych bywamy legitymowani; trzeba okazać dowód osobisty, paszport czy prawo jazdy. Padają pytania o imię, nazwisko, datę urodzenia, wykształcenie, adres. Pana Jezusa też legitymowano. Pytał Go Piłat, Herod, arcykapłani, pytał również św. Jan Chrzciciel. Przebywając w więzieniu, wysłał on do Chrystusa swoich uczniów z zapytaniem: "Czy Ty jesteś Tym, który ma przyjść, czy też innego mamy oczekiwać?" Zbawiciel odpowiadając, powołał się swoje słowa i czyny: "Idźcie i oznajmijcie Janowi to, co słyszycie i na co patrzycie". Dopóki Syn Człowieczy nie przyjdzie w chwale na sąd ostateczny, świat wciąż będzie pytał: "Kim On jest?" A ponieważ Chrystus Pan żyje i działa w Kościele i przez Kościół, więc każdą i każdego z nas, którzy należymy do Kościoła, świat ma prawo pytać: "Czy ty jesteś tym, za kogo się podajesz? jakim jesteś uczniem Chrystusa? Pan Jezus na dowód, że jest Synem Bożym, kazał wysłannikom Jana patrzeć i słuchać; odwołał się do swojego życia i nauczania, do czynów i słów: "niewidomi wzrok odzyskują, chromi chodzą, trędowaci doznają oczyszczenia, głusi słyszą, umarli zmartwychwstają, ubogim głosi się Ewangelię". Czy to, co ludzie słyszą od nas i na co patrzą podczas spotkań z nami, potwierdza autentyczność naszego chrześcijaństwa? Jesteśmy świadomi, że nie rzadko musimy się zawahać przed daniem odpowiedzi na pytania tego rodzaju.

2. W odczytanym fragmencie Ewangelii słyszeliśmy przepiękną opinię, którą Zbawiciel wypowiedział o swoim poprzedniku. "Gdy oni (uczniowie) odchodzili, Jezus zaczął mówić do tłumów o Janie: <>". Razem z wami jestem głęboko przekonany, że Pan Jezus pochwalił wobec Ojca Niebieskiego także waszego rodaka, ks. bp. Franciszka Jopa. Za chwilę przytoczę słowa uznania, które pod jego adresem skierowali: ks. kard. Karol Wojtyła i Prymas Tysiąclecia, ks. kard. Stefan Wyszyński; przytoczę przepiękne świadectwo Ojca Świętego Jana Pawła II i wyjaśnię tytuł, jakim kapłani diecezji opolskiej obdarzyli swojego Pasterza. Również wy, mieszkańcy parafii i gminy Nowa Słupia, fundując pamiątkową tablicę, pragniecie oddać hołd swojemu wielkiemu Rodakowi, którego życiorys przypomnę teraz.

3. Bp Franciszek Jop urodził się 8 października 1897 r. w rodzinie rolniczej Jana i Rozalii z d. Karbowniczek we wsi Stara Słupia; uczęszczał do szkoły elementarnej w Nowej Słupi i do gimnazjum rosyjskiego w Warszawie; w 1914 r. wstąpił do Seminarium Duchownego w Sandomierzu; święceń kapłańskich udzielił mu bp Marian Ryx w katedrze sandomierskiej w 1920 r.; studia prawa kanonicznego na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie uwieńczył uzyskaniem stopnia doktora; po powrocie do diecezji został mianowany profesorem Seminarium Duchownego, sekretarzem Kurii Diecezjalnej i notariuszem Sądu Biskupiego w Sandomierzu (1922 r.); po upływie trzech lat objął stanowisko kanclerza; w roku 1945 pap. Pius XII wyniósł go do godności biskupa pomocniczego diecezji sandomierskiej; przez sześć lat pełnił obowiązki wikariusza generalnego bp. Jana Kantego Lorka (1946-1952); gdy władza ludowa usunęła z Krakowa arcybiskupa Eugeniusza Baziaka i jego biskupa pomocniczego Stanisława Rosponda, tamtejsza Kapituła Metropolitalna na prośbę kard. Stefana Wyszyńskiego, Prymasa Polski wybrała w dniu 13 grudnia 1952 r. bp. Jopa na wikariusza kapitulnego archidiecezji; czteroletni okres pasterzowania w Krakowie był bardzo trudny; od grudnia 1956 r. bp Jop sprawował ofiarnie posługę pasterską w Opolu jako administrator apostolski, a od 1972 r. pierwszy biskup diecezji opolskiej; w Konferencji Episkopatu Polski był członkiem Rady Głównej i przewodniczącym Komisji Liturgicznej; na czasy jego rządów przypadły znaczące wydarzenia w Kościele Powszechnym i Polskim, w których aktywnie uczestniczył; była to Wielka Nowenna (1957-1965), I Nawiedzenie diecezji przez Kopię Obrazu Jasnogórskiego (1964-1966), obchody Tysiąclecia Chrztu Polski (1966), Sobór Watykański II (1962-1965); po jego zakończeniu Ksiądz Biskup został wybrany do Posoborowej Komisji ds. Realizacji Reformy Liturgicznej; w diecezji reaktywował Wydawnictwo Świętego Krzyża, rozwijał kult św. Jacka, bł. Czesława, bł. Bronisławy i Eufemii-Ofki, przyczynił się do wybudowania 16 nowych kościołów i ustabilizowania bytu Seminarium Duchownego; był oparciem dla duchowieństwa i wiernych prześladowanych przez aparat ucisku PRLu; zmarł 24 września 1976 r. i został pochowany w krypcie katedry opolskiej. Ks. kard. Karol Wojtyła w kazaniu podczas eksportacji powiedział między innymi: "W okresie niezwykle ciężkim, kiedy po raz pierwszy (bp Jop) pokazał się wśród kapłanów (w Krakowie), nieznany przedtem prawie nikomu, w czasie adoracji czwartkowej, odczuliśmy - a potem się to stale sprawdzało, że w tych ciężkich chwilach, w tym wielkim doświadczeniu Stanisławowego Kościoła, posyła sam Bóg człowieka przygarniętego do Bożego Serca, który potrafi innych przygarnąć. A właśnie wtedy (...) potrzebny był taki człowiek, który umiał przygarniać całym sobą, całym swoim sposobem bycia, całym swoim biskupim, pasterskim postępowaniem. Łączyło się to z ogromną gorliwością i nadludzką prawie pracowitością" (WUDO 32/1977/42). Nazajutrz w dniu pogrzebu ks. kard. Stefan Wyszyński mówił: "Były to czasy niesłychanie trudne. W centrum tych boleści tkwił późniejszy Biskup, gdy musiał stanąć odważnie i powiedzieć nieraz, że Boga należy bardziej słuchać, aniżeli ludzi" (WUDO 32/1977/37). W upalną sobotę 12 czerwca 1999 r. w Sandomierzu usłyszeliśmy z ust sługi Bożego pap. Jana Pawła II następujące słowa: "Z wdzięcznością... pragnę wspomnieć bp. Franciszka Jopa, biskupa pomocniczego Sandomierza, później także wikariusza kapitulnego w Krakowie i na końcu biskupa opolskiego. Wiele zawdzięcza mu archidiecezja krakowska, której był administratorem w trudnych latach pięćdziesiątych. Bp Franciszek był także moim współkonsekratorem" (L’Osservatore Romano. Wyd. Pol. 8/1999/66). Z powyższymi wypowiedziami Ojca Świętego i Prymasa Tysiąclecia współbrzmi powszechna opinia duchowieństwa diecezji opolskiej, które nazwało swojego Pasterza "biskupem o gołębim sercu".

4. Czym bp Jop zaskarbił sobie serca Księży, że ci obdarzyli go tak niezwykłym tytułem? W krótkim czasie po objęciu rządów w Opolu kapłani i wierni przekonali się, że przybyły Pasterz "nie Ślązak" był oddany bez reszty sprawie Bożej, prowadził życie ewangeliczne w duchu swojego patrona św. Franciszka z Asyżu, cenił wysoko kapłaństwo i swoją godność biskupią, troszczył się o diecezję, seminarium duchowne, budownictwo sakralne i zgromadzenia zakonne, służył wszystkim, do każdego odnosił się z wielką życzliwością, miał zawsze czas i ojcowskie serce dla kapłanów, bronił atakowanych, pozbawionych stanowisk i aresztowanych przez władzę ludową, wzywany na "rozmowy" nie dał się zastraszyć urzędnikom wojewódzkim i partyjnym, mężnie odpierał ich zarzuty, był stanowczy i pryncypialny; księża podziwiali jego odwagę, roztropność, pracowitość i gorliwość pasterską.

5. Święcąc pamiątkową tablicę w tutejszym kościele, nie mogę nie wspomnieć o żywej więzi bp. Jopa z Ziemią Świętokrzyską, Sandomierzem i diecezją sandomierską; Pasterz opolski bardzo chętnie przewodniczył i głosił słowo Boże podczas uroczystości na Świętym Krzyżu; przynajmniej kilka razy w roku bywał w Sandomierzu, udzielał święceń diakonatu i prezbiteratu, brał udział w konsekracji biskupiej, w jubileuszach i pogrzebach niejednego kapłana, w peregrynacji kopii Obrazu Jasnogórskiego, interesował się wszystkim, co miało związek z jego diecezją rodzinną, katedrze darował srebrny pastorał, który otrzymał w darze od archidiecezji krakowskiej i kielich, który mu ofiarowano na 50-lecie kapłaństwa; ze staropolską gościnnością podejmował księży i alumnów -żołnierzy z diecezji sandomierskiej.

6. Na pytanie, "Czy Ty jesteś Tym" (za kogo się podajesz) bp Jop odpowiedział ofiarną posługą pasterską w diecezji sandomierskiej, archidiecezji krakowskiej i w Kościele Opolskim. Nie waham się odnieść do niego słów, które Pan Jezus wypowiedział o św. Janie Chrzcicielu; bp Jop nie był trzciną kołyszącą się na wietrze ani człowiekiem ubranym w miękkie szaty; uczestnicząc w prorockiej misji Chrystusa, przygotowywał drogę Zbawicielowi; czynił to z wielkim poświęceniem w latach zaprogramowanej ateizacji Narodu Polskiego i walki z Kościołem. Za swoją nieugiętą postawę kapłańską, delikatność, życzliwość i ojcowski stosunek do księży otrzymał od nich wspaniały tytuł: "Biskup o gołębim sercu".

7. W okresie Adwentu pytanie: "Czy Ty jesteś Tym" (za kogo się podajesz), każda i każdy z nas kieruje do siebie. Pytamy swojego sumienia, jakie jest nasze świadectwo o Chrystusie, które dajemy słowami i czynami, wiernością Bogu, Krzyżowi, Ewangelii i Kościołowi. Pomni na słowa św. Jakuba ap., które zostały nam przypomniane w drugim czytaniu mszalnym: "Za przykład wytrwałości i cierpliwości weźcie, bracia, proroków, którzy przemawiali w imię Pańskie", bierzcie, Mieszkańcy Parafii i Gminy Nowa Słupia, przykład ze swojego rodaka bp Franciszka Jopa, biskupa o gołębim sercu oddanego Bogu i ludziom.

(Wykorzystano artykuły: Bp Walenty Wójcik, Bp Franciszek Jop /1897-1976/. Działalność w Sandomierzu. Kronika Diecezji Sandomierskiej 70/1977/161-170; ks. Helmut Jan Sobeczko, Kościół a państwo w niepublikowanych zapiskach duchowieństwa. W: Kościół Opolski w PRL, Opole 2007 s.147-170).