Pobenedyktyński zespół klasztorny na Łysej Górze, uhonorowany w marcu 2017 r. przez Prezydenta RP zaszczytnym tytułem „Pomnika Historii”, ustanowionym dla najcenniejszych obiektów historycznych o szczególnym znaczeniu dla dziedzictwa kulturowego naszego kraju, to nie tylko bezcenny relikt minionych wieków, ale i najstarsze polskie sanktuarium, którego kustosze, Misjonarze Oblaci Maryi Niepokalanej, po dziś dzień realizują misję umacniania katolickiej wiary, ubogacania kultury i rozwijania nauki.

Fot. Klasztor na Świętym Krzyżu

Ośrodek religijny - najstarsze polskie sanktuarium narodowe

Święty Krzyż, to przede wszystkim ośrodek religijny i pątniczy z kościołem pw. Trójcy Świętej, podniesionym w roku 2013 do godności bazyliki mniejszej, oraz Kaplicą Oleśnickich z przechowywanymi w niej relikwiami Drzewa Krzyża Świętego. Obecni gospodarze miejsca, Misjonarze Oblaci M.N., wobec licznie przybywających pielgrzymów i turystów sprawują codzienną posługę duchową, celebrują Eucharystię i różnorakie nabożeństwa, służą w konfesjonale, udzielają chrztów i asystują przy zawieraniu małżeństw. Przyjmując każdego roku setki grup zorganizowanych i osób indywidualnych, przybliżają im historię miejsca oraz udzielają błogosławieństwa relikwiami Drzewa Krzyża Świętego. Każdego roku niezwykle uroczyście obchodzone jest tu Triduum Paschalne, w ramach którego w Wielki Piątek z Nowej Słupi, pod przewodnictwem ordynariusza diecezji sandomierskiej, wyruszają na Święty Krzy   ż uczestnicy drogi krzyżowej. Do kalendarza świąt i uroczystości na trwałe wpisały się odpusty ku czci: Podwyższenia Krzyża Świętego, Trójcy Świętej czy Krwi Przenajdroższej, gromadzące nierzadko wielotysięczne rzesze wiernych. Uroczystościom odpustowym 14 września 2020 r. przewodniczył reprezentujący papieża Franciszka nuncjusz apostolski w Polsce, abp Salvatore Pennacchio.