Sympozjum naukowe  pt. „Dziedzictwo Świętego Krzyża. Sacrum – kultura – natura" zainaugurowało  w regionie świętokrzyskim  obchody 1050. rocznicy Chrztu Polski.  Odbyło się ono 2 kwietnia br. w klasztorze Misjonarzy Oblatów Marii Niepokalanej na Świętym Krzyżu.

Podczas konferencji naukowej wygłoszonych zostało 8 referatów przez wybitnych naukowców z uczelni warszawskiej, wrocławskiej, krakowskiej i kieleckiej.  Słuchaczami było ponad 200 osób z regiony i kraju. Wśród nich byli m.in.: biskup kielecki Jan Piotrowski, wojewoda lubelski, a także grupa świętokrzyskich przewodników turystycznych.

Sympozjum rozpoczął superior o. Zygfryd Wiecha OMI od odczytania listu prezydenta RP Andrzeja Dudy, który  podkreślił w nim wielką wartość  historyczną i wielkie dziedzictwo narodowe płynące ze Świętego Krzyża.

„W tym miejscu wzrastała wiara Polaków. Opactwo benedyktyńskie hojnie wspierane przez monarchów, stało się pierwszym polskim miejscem kultu i celem pielgrzymek. Odgrywało znaczącą rolę jako centrum rozwoju i wymiany wiedzy. Tu powstawały najstarsze skarby piśmiennictwa polskiego.  Klasztor przez wieki stanowił dosłownie i w przenośni - bastion polskości. Był też świadkiem wielu historycznych wydarzeń. Wszystko to stanowi o głębi i bogactwie symboliki związanej z tym miejscem" - napisał prezydent  Andrzej  Duda.

Prof. dr hab. Zbigniew Myczkowski (PK Kraków)  mówił o  potrzebie zintegrowanej ochrony przyrody, dziedzictwa kulturowego i krajobrazu Świętego Krzyża. Jego zdaniem pod tym względem to jedno z najpiękniejszych miejsc na świecie.  

Prof. dr hab. Krzysztof Bracha (IH UJK Kielce) podkreślił też znaczenie istniejącej tu bardzo bogatej w historyczne zbiory,  biblioteki. Jego zdaniem, relikwie Krzyża Świętego oraz zabytki polskiego piśmiennictwa  znacznie wpłynęły na kształtowanie się polskiego dziedzictwa narodowego.

O. Dariusz Malajka OMI, rektor świętokrzyskiej bazyliki mniejszej zwrócił uwagę na to, że obecnie sanktuarium żyje po oblacku, ożywiane duchem synów Świętego Eugeniusza de Mazenoda. Świętego, który w pewnym momencie swojego młodego, burzliwego życia odnalazł Boga i Miłość Ukrzyżowaną.

- Dziś po latach naszej posługi tu w tym miejscu rozumiemy dlaczego jesteśmy kustoszami świętej Relikwii Chrystusowego Krzyża. Przecież ten Krzyż nosimy za pasem naszego stroju zakonnego, ten znak zwycięstwa dobra nad złem, życia nad śmiercią, wyróżnia nas spośród innych kapłanów. Z całą odpowiedzialnością mogę powiedzieć: Oblaci ukochali to miejsce. Ukochali najprzód łysogórskie ruiny. Stąd można ich nazwać łysogórskimi oblatami. Od samego początku czynią wszystko, aby przywrócić świetność temu miejscu. Czynią to nie tylko na polu duszpasterskim: dbając o liturgię, nabożeństwa, przyjmując licznych pielgrzymów – mówił o. Malajka OMI.

Zakonnik podkreślił, że oblaci łysogórscy żyli i żyją nadal miłością, której uczą się z Krzyża Chrystusowego. Z Krzyża, który wrósł w tą ziemię, i który promieniuje, ogarnia lud tej ziemi i pątników zdążających do sanktuarium."

- Ostatnie lata to intensyfikacja zabiegów związanych z rewitalizacją najstarszego polskiego sanktuarium jakim jest Święty Krzyż. Podobnie jak u początków epopei oblackiej na Świętym Krzyżu w 1936 roku tak i dziś przy pomocy i zaangażowaniu władz wojewódzkich, samorządowych, gminnych oraz oblackiej rodziny zakonnej, przyjaciół i dobrodziejów i wielu pielgrzymów, i turystów jako kustosze przywracamy sanktuarium dawną świetność. Pragniemy zapewnić jednocześnie właściwe standardy dla przybywających pielgrzymów i gości – podkreślił duchowny. 

Ważnym momentem wystąpienia rektora świętokrzyskiej bazyliki, były przytoczone słowa Jana Pawła II wygłoszone 25 lat temu w Masłowie, które podkreślają rolę Świętego Krzyża i niejako duchowy testament jaki pozostawił abyśmy pamiętali o górze na które znajdują Relikwie Drzewa Krzyża Świętego.   

Prof. dr hab. Adam Massalski (WSP im. J. Korczaka Warszawa) mówił na temat świętokrzyskiego klasztoru będącego po kasacie i w okresie w  latach 1819-1915. Prof. dr hab. Marek Przeniosło (IH UJK Kielce) opowiedział o więźniach w świętokrzyskich kazamatach w okresie   międzywojennym. O świętokrzyskim poznawaniu świata  wygłosił referat prof. dr hab. Jarosław Różański OMI (UKSW Warszawa).

Podczas wystąpień przedstawicieli organizatorów i zaproszonych gości  w  imieniu prezesa Prawa i Sprawiedliwości Jarosława Kaczyńskiego zabrał głos poseł Krzysztof Lipiec, który przekazał pozdrowienie i życzenia owocnych dyskusji naukowych dla uczestników sympozjum.  W imieniu ministra środowiska prof. Jana Szyszko list gratulacyjny dla organizatorów odczytał  podsekretarz stanu Andrzej Szweda  -Lewandowski, Główny Konserwator Przyrody.  

Wojewoda Agata Wojtyszek  podziękowała samorządom gminnym za włączenie się we współorganizowanie  sympozjum. Podkreśliła, że dzięki nim mogły się rozpocząć na Świętym Krzyżu wojewódzkie obchody 1050. rocznicy chrztu Polski na ziemi świętokrzyskiej.

Marszałek Adam Jarubas podziękował  oblatom za troskę i opiekę jaką sprawują nad Świętym Krzyżem - duchową stolicą regionu. O. Antoni Bochm OMI, prowincjał Polskiej Prowincji Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej w sposób szczególny wskazał na obecność i rolę oblatów w kształtowaniu Świętego Krzyża i podkreślił znacznie jubileuszu  200 lecia istnienia oblackiego zgromadzenia.   

Organizatorami sympozjum naukowego  byli: świętokrzyscy Misjonarze Oblaci Maryi Niepokalanej, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwo Środowiska, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Wojewoda Świętokrzyski, Świętokrzyski Park Narodowy.

Współorganizatorem wydarzenia były m.in. Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Politechnika Świętokrzyska, Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego, Starostwo Powiatowe w Kielcach.

(tekst opr. A. Piskulak)